Acı // Birhan Keskin

 

şuraya

bir cümle koydum

bırak acımızı birileri duysun

hem zaten şiir niye var

dünyanın acısını

başkaları da

duysun

acı mıhlanıp

bir kalpte durmasın

ortada dursun

olur ya

biri eline alır okşar

biri alnından öper

az unutursun

birhan keskin

Mühürlenmiş Zaman // Andrey Tarkovski

Ruhsal bunalım bence her zaman sağlıklılık demektir. Ruhsal bunalım kendini bulma, kendine yeni bir inanç edinme çabasıdır. Önüne ruhsal bir takım sorunlar koymuş hiç kimse ruhsal bunalımdan kaçamaz. Ruh, uyum peşindedir, hayatsa baştan sona uyumsuzluktur. Hareket için uyarı bu çelişkiden doğar, acılarımızla umutlarımız bu çelişkiden kaynaklanır. O, ruhsal derinliğimizin ve sahip olduğumuz ruhsal imkanların kanıtıdır.

Bir anlamda insan, hayatın özünün ve kendisinin, olanaklarının, amaçlarının bilincine her seferinde yeniden varır... İnsanoğlu bıkıp usanmadan, kendisi ile dünya arasında bir ilişki kurar; bu dünyayı sahiplenmek, sezgisel olarak algıladığı idealiyle bu dünya arasında bir uyum sağlamak için yanıp tutuşur. Bu isteğin yerine getirilemez olması, insanların hoşnutsuzluğunun ve kendi benliğindeki eksikliğin yarattığı acının bitip tükenmeyen bir kaynağını oluşturur.

Yaşam mutlu olmak ve hep kazanmak için değil, var olmak ve bir ruh geliştirmek için insana tanınmış bir süreden başka bir şey değildir.

Mühürlenmiş Zaman, Andrey Tarkovski

Zilif // Oruç Aruoba

Şunu bilmeni istiyorum: Pişman değilim; hiç de pişman olmadım. Ama şunu da bil ki, öyle gururlu falan da değilim, olamadım. Kendimden hiç nefret etmedim; ama bir türlü beğenemedim de kendimi. Çok acı çektim, ama başkalarına da çok acı çektirdim, bu da insanın gururlanabileceği bir şey değil pek... Kendimi haklı görüyor değilim; ama kendimi savunuyor da değilim. Hele yargılamayı hiç beceremiyorum, kendimi de dünyayı da... Dünya ne ise oydu; ben de ne isem o oldum, uyuşamadık. Hepsi bu.

..

Ama şunu biliyorum: Yaşam tek seferliktir. Bir kişi de, kim ise odur. Ben de ancak öyle, yaşadığım gibi yaşadım; başka türlü yapamazdım.

..

Çünkü işte, başka, olduğumdan farklı bir kişi olmak istemezdim — bütün yoksunluklarımla, kusurlarımla, bozukluklarımla, ben benim..

Zilif

Oruç Aruoba

Özgürlük // Ursula K. Le Guin

"Özgürlük ağır bir yüktür, ruhun yüklenmesi gereken büyük ve garip bir sorumluluk. Kolay değildir. Verilen bir armağan değil, yapılan bir seçimdir; bu seçim de zor bir seçim olabilir. Yol yukarıya, ışığa doğru çıkar; ama yüklü yolcu oraya hiçbir zaman varamayabilir."

Le Guin

Hayvan Özgürleşmesi // Peter Singer

Vejetaryenlik bir tür boykottur. Çoğu vejetaryen için bu boykot kalıcı hale gelir; çünkü et yeme alışkanlığını bir kez kıran bir kişi basit bir damak zevkini tatmin etmek için hayvanların kesilmesini bir daha onaylayamaz; ama günümüzde kasaplarda ve süpermarketlerde satılan eti boykot etmek konusundaki ahlaksal yükümlülük, sadece acı çektirmeye karşı olan, öldürmeye karşı olmayan kişiler için de eşit derecede kaçınılmazdır. Eti ve hayvan fabrikalarında üretilen bütün diğer ürünleri boykot etmediğimiz sürece, her birimiz, sınai çiftliklerin ve besin elde etmek amacıyla hayvan yetiştirirken başvurulan bütün diğer zalimce uygulamaların varlığına, refahına ve gelişimine katkıda bulunuyor olacağız.

Sormamız gereken soru, "Akıl yürütebiliyorlar mı?" ya da "Konuşabiliyorlar mı?" değil, "Acı çekebiliyorlar mı?" olmalıdır.

Bir varlık acı çekiyorsa, bu acıyı önemsememek için hiçbir ahlâksal gerekçe öne sürülemez.

Bütün bunlar nasıl oluyor? Sadist olmayan insanlar nasıl oluyor da bütün mesailerine maymunları hayat boyu sürecek depresyonlara sokmaya, köpekleri ölünceye kadar ısıtmaya, kedileri uyuşturucu bağımlısı yapmaya ayırabiliyor? Nasıl oluyor da sonra beyaz önlüklerini çıkarıp ellerini yıkıyor ve evlerine gidip aileleriyle yemek yiyebiliyorlar?

Ya hayvanlar bize benzemiyordur, bu durumda onlar üzerinde deney yapmak için bir neden yoktur; ya da hayvanlar bize benziyordur, bu durumda insanlar üzerinde yapılsa bizi dehşete düşürecek bir deneyi hayvanlar üzerinde yapmak yanlıştır.

Ne kadar düşük nitelikte olursa olsun bir insan hayatının, ne kadar yüksek nitelikte olursa olsun bir hayvan hayatından daha değerli olduğunu önsel olarak söylememi mümkün kılacak herhangi bir kanıta sahip değilim, böyle bir kanıtın olup olmadığını da bilmiyorum.

Hayvan Özgürleşmesi, Peter Singer

Gözyaşları ve Azizler // Emil Michel Cioran

Beni sadece davetsiz bir misafir gibi kabul eden bu dünyayı affedebilecek miyim?

Gözyaşları ve Azizler, Emil Michel Cioran

Kendini Bilmek // Michel Foucault

Eğer bir kitap yazmaya başladığınızda en sonda söyleyeceğinizi biliyorsanız sizce bunu yazmaya cesaretiniz olur mu? Yazı ve aşk ilişkileri konusunda geçerli olan bu durum hayat için de geçerlidir. Oyun, nasıl biteceğini bilmediğimiz sürece oynamaya değerdir.

Kendini Bilmek, Michel Foucault

İyi Günler // ke

İyi Günler

Reçel gibi tatlı günler vardır, turşu gibi ekşi günler, biber gibi acı, şarap gibi buruk, su gibi aziz, toprak gibi bereketli, rüzgar gibi asi, ateş gibi, buz gibi büyülü günler vardır... Yabancı bir dil gibi hiçbirşey anlamadığın, anadilin kadar tanıdık günler... Kendine, dünyaya, başkalarına küstüğün günler de vardır. Ay gibi yalnız olduğun günler... Bir odaya gömüldüğün günler... Cioran okuduğun günler vardır, Cibran okuduğun başka günler... Bacak bacak üstüne attığın, kollarını kavuşturduğun, ağlayamadığın günler... Tıkabasa, bomboş günler, dikkatimizden kaçan günler, basmakalıp günler, hiçbirşeye tutunamadığın günler vardır... Maskelerini taktığın veya kendin olabildiğin günler... Harika, enfes ve bombok, berbat günler... Özgür, depresif, çılgın, aşık, dibi boyladığın ya da derin ya da yüksek, başını eğdiğin, başını eğmediğin, oyuna katıldığın, oyuna katılmadığın, hoş, nahoş, karmakarışık günler...

Tarih // John H. Arnold

"Tarih (History)"sözcüğüne dönüşen Antik Yunanca sözcük "sorgulamak (istoreo)" anlamındaydı ve özellikle de çelişen hikâyeler arasında bilgece seçim yapabilen bir kişiyi ifade ediyordu.

Geçmişimizi kimliğimizin bir kısmı olarak görebiliriz fakat o geçmişin esiri haline gelirsek insanlığımızın bir parçasını, farklı seçimler yapma ve kendimize farklı bir gözle bakma gücünü kaybetmiş oluruz.

Tarih, John H. Arnold

Henri Bergson

Felsefe, saf bir biçimde kendimize ve etrafımıza bakma kararımızdan başka bir şey değildir.

İçinde yaşanılan an, geleceği kemiren geçmiştir.

İnsanın sağa sola bakındığı için kuyuya düşüvermesi ile aynı kuyuya, bir yıldıza ulaşmayı hedeflerken düşmesi bambaşka şeylerdir.

Ve insanlar hayata daimi bir dikkat gösterse, ötekilerle ve kendimizle sürekli temas halinde kalabilsek, içimizdeki hiç bir şey, iplerle veya zembereklerle işliyor gibi görünmez.

Henri Bergson

Bölüşün Dünyayı // Friedrich Schiller

Alın bu dünyayı! diye seslendi bir gün Zeus göklerinden

İnsanlara; alın, sizin olsun artık.

Armağanım olsun sizlere bu mülk, bu toprak;

Ama kardeşçe bölüşün aranızda.

Koştu eli ayağı tutan, kendine bir pay için,

İşe sarıldı herkes, genciyle yaşlısıyla.

Çiftçi ürünlerini kaptı tarlaların,

Ava koyuldu asilzade ormanların içinde.

Ambarlarının aldığı kadar aldı tüccar,

En iyi yıllanmış şarabı seçti rahip kendisine.

Kralsa, tuttu köprü başlarını, yol kavşaklarını,

Benimdir, dedi, her şeyin onda biri.

Bu bölüşme çoktan bitmiş, geçmişti ki nice zaman,

Şair çıkageldi, çok çok uzaklardan;

Ama hiçbir şey kalmamıştı hiçbir tarafta,

Ve bir sahibi vardı her şeyin de.

Eyvah! Unutacak mıydın beni böyle hepsi içinde?

Beni, en sadık oğlunu senin?

Diye dövündü, yakındı, haykırdı uzun uzun

Attı sonra kendini tahtın önüne.

Gezip durursan böyle hayaller ülkesinde,

Dedi Tanrı, söz söyleme artık sonra bana.

Neredeydin peki dünya paylaşılırken?

Yanındaydım oldu cevabı şairin.

Gözüm yüzündeydi,

Kulağım göklerinin ahenginde;

Sarhoştu ruhum ışığından, affet!

Unuttu her şeyini yeryüzünün.

Ne yapmalı şimdi? dedi Zeus, – dünyamız gitti elden,

Ne tarlalar, ne ormanlar, ne de kırlar benim artık.

Ama yaşamak istersen gökte benimle,

Açık olacak o sana her gelişinde.

Friedrich Schiller – Bölüşün Dünyayı

Çeviri: Vural Ülkü

Özgürlüğün Ekolojisi // Murray Bookchin

Özgürlüğün Ekolojisi, Murray Bookchin

İnsanların diğer yaşam türlerinden daha gelişmiş olduklarını söylemek, yalnızca, insanların diğer türlere nazaran daha karmaşık, daha farklılaşmış ve bazı değerli niteliklerle daha çok donatılmış oldukları anlamına gelir. Son derece karmaşık ve öznel bir organizmalar grubu oluşturuyor olabiliriz; ancak gerçekte, atmosferdeki oksijenin büyük bir kısmını sağlayan denizlerdeki fitoplanktronlara -çok basit canlılara- onların bize olduğundan daha fazla bağımlıyız.

Çağımızda radikallerin yeterince değerlendiremedikleri en zorlayıcı gerçek olgu belki de kapitalizmin bu gün yalnızca bir ekonomi olmayıp bir topluma dönüşmüş olmasıdır.

Kadın, yaşamın temel yollarında yol göstericidir.

Kendimizi hiç bir zaman doğadan ayıramayız; kendimizi kendi iç organlarımızdan ayıramayacağımız gibi.

İnsan var olan tek ahlaki öznedir. Yaşam nasıl üreme ve metabolizma faaliyetinde yer alan proteinlerin ortaya çıkmasıyla baş göstermişse, etik de gerçek anlamda evrim sürecinde insanların ortaya çıkmasıyla baş göstermiştir. İnsanlar -ve yalnızca insanlar- kendi davranışlarını, doğru kabul edilmiş hak ve ödevlere ve akılcı bir biçimde gerekçelendirilmiş etik sorumluluklara da­yandırılan ilişkilere dönüştürerek kurumsallaştırdılar. Bu kitapta da gös­terdiğim gibi, etik sistemler değişken biçimde adetlerle veya gelenek­sel davranış biçimleriyle; ahlak kurallarıyla veya emirlerin yönlendirdi­ği davranışlarla ya da akılla veya mantıksal ve kavramsal düşünceyle des­teklenir.

Doğal evrimde, yaşamın karşı konulmaz şekilde bilinçliliğe ve özgürlüğe doğru gelişimine kılavuzluk eden önceden belirlenmiş hedefler ya da bir telos olduğunu ileri sürmüyorum. Ama bilinçliliğe ve özgürlüğe ulaşmanın potansiyelinin var olduğunda ısrar ediyorum.

Sonsuza Tanıklık // Emmanuel Levinas

İnsanın Tanrıyı arayışının ve ona ilişkin kaygısının yol açtığı sıkıntı, tüketim veya rehavetten daha iyidir. Kierkegaard'ın belirttiği gibi: "Tanrı ihtiyacı yüce bir mutluluktur.’’

Başkası ile ilişki ben'i sorgu­lar... Ben'de hep yeni kaynaklar keşfeder. Ben, bu kadar zengin olduğu­mun daha önce farkına varmamışımdır, ama işte artık hiçbir şeyi ken­dime saklama hakkına sahip değilimdir.

Masumiyet vicdanın sıfır derecesi değil, sorumluluğun yüceltilmiş halidir. Masumiyetimiz arttık­ça sorumluluğumuz da artar.

Sonsuza Tanıklık // Emmanuel Levinas

Özgürlük ve Kader // Rollo May

Kadere karşı ve kaderle birlikte özgürlüğümüz için verdiğimiz savaştan, yaratıcılığımız ve uygarlığımız doğmuştur.

Hayat satranç gibidir. On parçanı kaybedip yine de kazanabilirsin.

İnsana verilen sabır gücü yanlış ve lüzumsuz işlere dağıtılmazsa, her zorluğa ve her musibete yeterli gelir.

Çoğumuz modern dünyanın gürültüsü, şamatası, kakofonisiyle öylesine meşgulüz ki, yapıcı bir yaşam için enerjimiz kalmıyor. Ara vermeyi, gündelik varoluşumuzu sindirmeyi, biraz sakinliği, ruhumuz, kendimiz diyebileceğimiz şeyde biraz gündelik yaşayacabileceğimiz bir iç düzeni, dostlarımızı tanıyıp keyif alabilmeyi ve işittiğimiz, dinlediğimiz bir takım yaratıcı dürtülerin kendi anlarına kavuşmalarını özlüyoruz.

Sen özgür değilsin; köle olmuşsun kendine.

Güneşi, ayı ve yıldızları gözlerimden gizlediler, toprağı ve çiçekleri, sıcak ve yumuşak olan her şeyi betonları ve çelikleriyle değiştirdiler.

Kalp, aklın bilemediği şekilde akıl yürütür.

Beni benle ötelere götüren de sensin.

İç özgürlüğümüzü yitirirsek, onunla birlikte insanları robotlardan ve bilgisayarlardan ayıran özellikler olan kendi kendimizi yönetme ve otonomimizi de yitiririz.

Özgürlük sonsuz olarak kendi kendini yaratır, kendi kendini doğurur. Özgürlük, gördüğümüz gibi kendi doğasını aşma yetisidir.

Özgürlük ve Kader, Rollo May

Drina Köprüsü // İvo Andriç

 

Kimse değilim,

Sadece yer yüzünde bir yolcuyum.

Şu geçici dünyadan geçmekte olan bir yolcu,

Güneşin gölgesiyim.

Drina Köprüsü, İvo Andriç

Cesare Pavese

Yalnız sağlıklı insan aklı ile yaşansaydı, değmezdi yaşamaya, can sıkıcı olurdu. Tam aksine, güzel olan dünyanın gökyüzü altında bir deliler topluluğunu andırması.

Cesare Pavese

Us'ta // ke

us'ta

bir böcek yürür dünyanın üzerinde

bir dünya yürür böceğin üzerinde

bir çiçek açar gökyüzüne

bir gökyüzü açar çiçeğe

bir gözyaşı damlar geceye

bir gece damlar gözyaşına

bir çocuk oynar oyuncakla

bir oyuncak oynar çocukla

bir şiir okur insan

bir şiir okur insanı

bir sevda kırılır

bir kırık sevdalanır

ne demeli

us var ata nal çakar

us var nala at çakar

köksal erdenoğlu

Henri Miller

Zamanın dışında doğmuş insanlar vardır. Ülke, gelenek, kast dışı doğmuş insanlar vardır. Tam anlamıyla yalnız değiller, ama sürgünler, gönüllü sürgünler. Her zaman romantik de değillerdir; yalnızca ait olmazlar hiçbir yere demek istiyorum.

İster kabul edilsin ister edilmesin yeni bir dünyanın eşiğinde bulunuyoruz. Anlamaya ve kabul etmeye zorlanacağız.

Henri Miller

Sylvia Plath

Sonra bir gün kumsalı oluşturan şeyler gözümün merceğinde kendi kendilerini sonsuza dek yaktılar.

Sırça Fanusun içinde ölü bir bebek gibi tıkanıp kalmış biri için dünyanın kendisi kötü bir düştür.

Dünyanın gece tarafında kilometreler boyunca gölge vardı.

Hayatımda mümkün olan zihinsel ve fiziksel tecrübelerin tüm renklerini, tonlarını ve çeşitlerini tatmak ve hissetmek istiyorum. Ve korkunç derecede sınırlıyım.

Sylvia Plath

Yolda // Jack Kerouac

Bir yola neden çıktığınızı bilmiyor olabilirsiniz. Yoldaki bu kalabalığın içinde ne işiniz olduğunu bilmiyor, hatta bunu sormuyor bile olabilirsiniz. Yolun sonunu merak etmemek gibi bir dinginliğin, sonsuza kadar yürümeye yetecek bir gücün sahibi de olabilirsiniz. Sizi yolculuğa çeken yolun sonu değil, yolun kendi de olabilir. Belki sadece gitmeyi seviyorsunuzdur. Kaçıyor da olabilirsiniz ya da böyle olduğunu sanıyorsunuzdur. Öyledir.

Hepimiz aynı yolun yolcusuyuz. Hiçliğin altüst olmuş gölünde ufak dalgalarız.

Sizce de şu doğru değil mi : hayata babanızın çatısı altındaki her şeye inanarak başlayan tatlı bir çocuksunuz; sonra geliyor belirsizlik günleri: zavallı, sefil, gariban, çırılçıplaksınız, yol yordam bilmiyorsunuz ve dehşet verici, kederli bir hayaletin eşliğinde, kabus gibi hayattan içiniz ürpererek geçip gidiyorsunuz.

Jack Kerouac

İçerdeki Kedi // William S. Burroughs

 İçerdeki Kedi, William S. Burroughs

Kedilerin birer ruhsal refakatçi, birer Dost olarak ortaya çıktıklarını ve bu işlevden hiç şaşmadıklarını düşünüyorum.

Kediler hizmet sunmazlar. Kendilerini sunarlar. Elbette bakım ve barınak isterler. Sevgiyi de karşılıksız alamazsın. Bütün saf yaratıklar gibi, kediler de işlerini bilirler. Kadim bir meseleyi kavramak istiyorsanız, o meseleyi günümüze taşıyın.

Eski Mısırlılar kedilerini kaybettiklerinde yas tutar ve kaşlarını tıraş ederlermiş. Bir kediyi kaybetmek neden başka birini kaybetmek kadar dokunaklı ve yürek parçalayıcı olmasın ki?

Kedi kavgasında saldırgan tarafın kavgayı neredeyse her zaman kazandığını gözlemledim. Eğer bir kedi kavgada feci duruma düşerse kaçmakta tereddüt etmez, Köpek ise aptal gibi ölene dek mücadele eder. Yaşlı jiujitsu hocamın söylediği gibi, "Eğer numaraların işe yaramazsa, kaç."

Köpeklerden nefret eden biri değilim. Ama insanların en yakın dostlarını soktukları bu halden nefret ediyorum. Örneğin kedinin öfkesi güzeldir, saf kedi ateşiyle alev alev yanar, bütün tüyleri kabarır ve mavi kıvılcımlar saçar, gözleri parıldar ve cızırdar. Ama köpeğin hırlayışı çirkindir, muhafazakar beyaz taşralı linç çetelerinin, Pakistanlıları taciz edenlerin hırlamasıdır... külüstür arabalarına Isa adına bir ibne öldür çıkartması yapıştıranların hırlamasıdır. Bu hırlamayı duyduğunuzda kendine ait bir yüzü olmayan bir şeye bakarsınız. Bir köpeğin öfkesi kendi öfkesi değildir. Terbiyecisi tarafından dayatılan (en iyi dostuna) bir öfkedir.

Uykusunda mırıldayan Fletch ellerime dokunmak için küçük siyah patilerini uzatıyor, pençelerini çıkarmamış, uyurken yanında olduğumu hissetmek için hafifçe dokunmak istiyor sadece.

Dua // ke

Bu duanın sadece adı vardır: Nihayat!

ke

Ey Boşluk // ke

 

Ey boşluk! Benim nefesli sazım

Nazlı metresim
Çatlak dudaklarından öperim seni.

Spinoza

"Eğer bir insan ruhunun ürünleri: yardımseverlik, neşe, huzur, sabır, nezaket, iyilik, inanç, yumuşaklık, temizlikle doluysa, ister sadece akılla isterse Kutsal Kitap'la eğitilmiş olsun Tanrı tarafından eğitilmiştir ve tamamen kutludur."

Spinoza

Sanayi Toplumu ve Geleceği // Theodore John Kaczynski

Sanayi Toplumu ve Geleceği, Theodore John Kaczynski

Sistem devam ederse, sonuçları kaçınılmaz olacak. Sistemi, insanların onurunu ve özerkliğini elinden almayacak bir şekilde yenilemenin veya reforme etmenin bir yolu yok.

Modern toplumlarda yaşayan bireyler, karşısında savunmasız olduğu bir çok şey tarafından tehdit edilir, bunlar; nükleer kazalar, kanserojen maddeler, çevre kirliliği, savaş, artan vergiler ve ülke çapındaki ekonomik sıkıntılardır.

Depresif eğilimler ve yenilmişlik duygusu modern toplumun getirdiği problemlerdir.

Solculuk, totaliter bir güçtür. Sol ne zaman güçlü bir duruma gelirse hemen her özel köşeye zorla girmek ve her düşünceyi zorla sol bir kalıba sokmak ister. Bunun nedeni kısmen solculuğun yarı-dini karakterinden meydana gelir; Solcu görüşlere ters düşen her şey günah yerine geçer.

Sanayi devrimi ve sonuçları insan soyu için bir felaket oldu. bu sonuçlar, “gelişmiş” ülkelerde yaşayan bizlerin yaşamdan olan beklentilerini oldukça artırırken toplumun dengesini bozdu, yaşamı anlamsızlaştırdı, insanları aşağılamalara maruz bıraktı, yaygın psikolojik acılara yol açtı ve doğal dünyayı şiddetli zararlara uğrattı.

Eğer bir toplum büyük ve güçlü bir kolluk kuvvetine ihtiyaç duyuyorsa, bu toplumda çok büyük bir yanlış var demektir; eğer pek çok insan bu kurallara uymayı reddediyorsa ya da çok zorlandıkları için boyun eğiyorlarsa, toplum insanları ağır baskılara maruz bırakıyor demektir.

Yeni bir toplum kağıt üstünde tasarlanamaz. Yani, ilerideki bir toplumu önceden planlayıp, o toplumun tasarladığınız gibi işlemesini bekleyemezsiniz.

Aşırı toplumsallaşan insan psikolojik bir tasma ile bağlanır ve yaşamını, toplumun onun için döşediği raylar üzerinde koşarak geçirir.

İnsanları depresyona iten koşulları kaldırmak yerine, modern toplum onlara antidepresan ilaçlar vermektedir. Aslında antidepresanlar, bireyin iç dünyasını, normalde katlanılmaz bulacağı toplumsal koşulları kabullenmesini sağlayacak biçimde değiştiren araçlardır.

İnsanları korkunç derecede mutsuz edecek koşullara maruz bırakan, sonra da bu mutsuzluklarını gidermek için onlara uyuşturucu veren bir toplum düşünün.

Toplumumuz sisteme uygun olmayan herhangi bir düşünce ya da davranış biçimine “hastalık” olarak bakma eğilimindedir.

Bugün, insanlar kendi adlarına oluşturdukları erdeme göre değil, sistemin onlar adına veya onlar için oluşturduğu erdeme göre yaşıyorlar.

Endüstriyel toplumda özgürlüğün kısıtlanması kaçınılmazdır.

Yaşam Dansı // Bukovski

 

beyinle ruhu ayıran alan

birçok farklı biçimde

deneyimden etkilenir-

kimi beynini yitirip

ruha dönüşür:

deli.

Kimi ruhunu yitirip

Beyne dönüşür:

Entelektüel.

Kimi ikisini de yitirir ve

Kabul görür.

(yaşam dansı / bukovski)

Sessizce // Andre Breton

“Sessizce!

Henüz hiç kimsenin geçmediği yere geçmek istiyorum, sessizce!”

André Breton

Aşırı İletken Olaylar / Jean Baudrillard

Bunlar, temeldeki bir işleyiş bozukluğundan ve bu bozukluğun sonucundan kaynaklanan üç biçimin içindeler: Terörizm, kanser, travestilik. Bunların her biri politik, cinsel ya da genetik oyundaki bir şiddetlenmeye, aynı zamanda da sırasıyla politika, cinsellik ve gen kodlarındaki bir yetersizlik ve çöküntüye denk düşmektedir.

Bunların hepsi viral, büyüleyici, farksız ve görüntülerin zehirleyici gücüyle çoğalmış biçimlerdir; çünkü günümüzde medyanın viral bir gücü vardır ve zehirleyicilikleri de bulaşıcıdır. Bedenlerin ve zihinlerin sinyal ve görüntülerle yayıldığı bir kültürün içindeyiz; ve bu kültürün en güzel sonuç­ları yaratmış olması gibi en öldürücü virüsleri de yaratmasına niçin şaşıralım? Bedenlerin nükleerleştirilmesi Hiroşima’da başladı, ama kitle iletişim araçlarının, görüntülerin, göstergelerin, programların ve iletişim ağlarının yayılmasıyla belli bir çevrede bedenler sürekli ve ardı arkası kesilmez biçimde nükleerleştirilmektedir.

aşırı iletken olaylar / baudrillard

Şiir Sanatı // Horatius

 

Bir resim gibidir şiir, kimisi vardır,

ne kadar yakınında durursan,

O kadar iyi yakalar seni;

kimisi vardır, daha uzakta dursan da yakalar.

Kimi şiir karanlığı sever,

kimisi de ister aydınlıkta görülmeyi

Hiç korkmaz eleştirmenin acımasız yargısından.

Kimi şiir keyif verir bir defa,

kimisi de keyif verir daima, tekrarlansa da on defa..

Ars Poetica - Şiir Sanatı, Horatius

Kelimeler // ke

Kelimeler

(Kelimeler köşebaşını tutmuş avarelerdir.)

Kelimeler içimde konuşurlar

İçimde susarlar

Açığa çıkarırlar

Beni açığa çıkarırlar

Bir şeylerin üstünü örterler

Üstümü örterler

Rengarenk, siyah-beyaz

Mat, flu

Keskin, yumuşak

Bir saklambaç.

Hermann Hesse

'Dünyaya ayak uyduramayan' kişi, kendi kendini bulmaya yakın olandır.

Dünyaya ayak uyduran kişiyse kendini bula­maz, ama parlamentoda bir milletvekili olabilir."

Hermann Hesse

Kendimi Dinlerken // Fernando Pessoa

"Kendimi dinlerken ben bile kendim hakkında yanılırken, hatta bazen ne demek istediğimi bile anlayamazken, başkaları beni anlamaktan ne kadar uzaktır kim bilir!"

Fernando Pessoa 

Jack Kerouac

"Fark ettim ki, ne yaparsanız yapın hepsi bir zaman kaybı olmaya mahkum. O yüzden delirseniz de olur."

Jack Kerouac

Yaşar Kemal

 “Yalnız atları, denizi sevmek marifet değil; kurdu kuşu, yerdeki karıncayı, petekteki arıyı, dünyada ne var ne yoksa, taşı toprağı, esen yeli, kayan yıldızları, her şeyi, her şeyi taa iliklerine, taa yüreğinin köküne kadar seveceksin.

Dünyayı okşamaya doyamayacaksın.”

Yaşar Kemal

Emil Michel Cioran

İnsan bütün bildiklerine rağmen, bütün bildiklerine karşı her gün yeniden başlar.

Emil Michel Cioran

Ruhun Değişimleri Tecrübenin Yolları // Rudolf Steiner

Öl ve kendini yenile diyemeyen herkes

Karanlık dünyamızda kederli bir misafir olacak!

İnsanın Göğsünde iki ruh var
Sürekli birbirini yiyen, mücadele eden
Biri tutkuların acımasız keyfini kovalarken
Dünyaya canlı duyularla pençelerini geçiriyor;
Diğeri dünyevi zevkleri bir kenara itip,
Arzulanan yüksek yerlere çıkmak istiyor.

Rudolf Steiner, Ruhun Değişimleri Tecrübenin Yolları

Düşünme Eylemi // Rudolf Steiner

Düşünme eylemi, ayrı olan bireyselliğimizi, tüm evrenle bir­leştirmek için, bize verilmiş bir unsurdur. Şimdiye dek, du­yumsadığımız ve hissettiğimiz kadarıyla bizler yalnız varlıklarız, düşünebildiğimiz kadarıyla da her şeyi kavrayabilen tek varlığız.

Rudolf Steiner

Palyatif Toplum // Byung-Chul Han

Böylece devrimin yerini depresyon alır. Kendi ruhumuzu tedaviyle uğraşırken sosyal çarpıklıklara yol açan toplumsal ilişkileri gözden kaçırırız. Korku ve güvensizlikle boğuşurken bunun sorumlusunun kendimiz olduğunu düşünürüz. Halbuki devrimin mayası birlikte hissedilen acıdır.

Palyatif toplum aynı zamanda bir "beğendim" toplumudur da. Bir beğeni çılgınlığına kapılmıştır. Her şey beğeni kazanana kadar düzleştirilir. "Like" günümüzün imi, hatta ağrı kesicisidir. Sadece sosyal medyaya değil, kültürün bütün alanlarına hâkimdir. Sadece sanat değil, bizzat hayat instagramlanabilir olmak durumundadır; yani acı verebilecek keskin kenarlar, uçlar, çatışmalar, çelişkiler giderilmiş olmalıdır. Acının arındırıcı olduğu unutulur. Acı katartik bir etki gösterir, Beğeni kültürü "katharsis" imkânından yoksundur. Bu da insanların beğeni kültürünün yüzeyi altında biriken olumluluk cürufunda boğulmasına yol açar.

Hayatta kalma mücadelesinin karşısında iyi hayat kaygısını koymak gerekir. Hayatta kalma histerisinin hakim olduğu toplum bir ölememişler toplumudur. Ölemeyecek kadar canlı ve yaşayamayacak kadar ölüyüz. Salt hayatta kalma kaygımızla biz de virüse, o ölememiş varlığa, sadece üreyen, yani yaşamaksızın hayatta kalan varlığa benzeriz.

Byung-Chul Han, Palyatif Toplum

Şeytanın Narsis İçin Fısıldadığı // Lokman Kurucu

Şeytanın Narsis İçin Fısıldadığı

durmadan okşadığı yan cebinde

cennetten bir boşalma anı

tanrıdan çekilmiş durmuş

gözleri ışıklarca kapalı bencillik içinde

gözleri karanlığa açık durmuş

dudakları bir ömre ihtiyaç durmadan ölü

dudakları hayata yapışık durmuş

iman! bildiği bir şey var içinde

umut! anlatılacak bir gün aşk üstüne

II

durmadan yan cebini okşayan

oyuncaklar yapıp durdum

tozlu raflarımda nice oyuncak bebek

çürüdüler durdukça ben o an içinde

iman! bilmediğim bir şey kalmadı içimde

gerçek! anlatacaklar bunu şiir üstüne

lokman kurucu / 665 çocuk ve şeytan

Hiçliği Dinle // Lokman Kurucu

Hiçliği Dinle

Köksal Erdenoğlu'na

kelebek mezarlarında hayat,

koca bir bağ gibi göründü ona

asmaların gölgesinde tilkilerin

yılanların çocukların

üzüm cinlerinin coşkuyla

saf iyilik saf kötülükle

onun içinde olmadığı oyunlar oynadığı

mevsimler sakallarında gezinirken

varmışlar gibi

aşka inanca uzak,

duvarlara asılı yıllar kalbini yorarken

mümkünmüş gibi o mezarlarda

kendinden kaçmak,

şaraba, dumana söylendi bir gün

kendim kaldım, olsun

en azından kendim

ama ilk defa sıkıntı..

II

olmayanlardan bir sabah

birkaç siyah güvercin

parçalandı aynada

kesince sakallarını

yılları çekti duvarlardan

çantasına koydu

-söylenecek çok şey vardı

susacak çok-

kapıyı açınca birden

bütün mevsimler

çığlık çığlığa

korkmadı

yol hazırdı

dilinin ucuna varmıştı sıkıntı

yürüse düşecekti

öyle sandı..

III

şehrin bütün oyunlarından geçti

bütün heykelleriyle sustu uzun uzun,

denize vardığında ne tilki ne yılan ne çocuk

ne de üzüm cinleri

suyun karanlığında çırpınan

şarap şişelerinin yalnızlığı sadece

ve ne iyi ne kötü olamayacak kadar gerçek;

sonsuzluk, patladı boğazında

açıldı ruhunda binlerce kapı

içi, açık kapılarla örtüldü

artık tarifi çoğuldu ölümünün

IV

şimdi kendisiyle arasında sonsuz kapılar

şimdi sudaki boşluğunu seyreden

yalnızlığına şirk koşmuş

nice şehirden nice oyundan geçmiş onlarca adam

şimdi kendinle aranda koca bir dünya dedi şeytan

ya yok et

ya da boş ver

otur, hiçliği dinle

lokman kurucu / 665 çocuk ve şeytan

Tasarım ve Suç // Hal Foster

Bilgisayar özneyi güçlendiriyor mu, yoksa "muğlak ve belirsiz bir konum"a mı yerleştiriyor?

''Sanatın sonu'' zaten hiç bir zaman resim, heykel, film, roman gibi ürünlerin gerçek manada ortadan kalkacağı anlamına gelmiyordu; bu mecraların biçimsel yeniliği ile tarihsel anlamıydı söz konusu olan. Sanata inanan pek çok kişi için sanat, içinde bulunduğu kültürün, çağın ya da Tin'in Tarih'te gerçekleşmesinin temel göstergesi olmuştu. Ama bir süredir böylesi bir simgesel ağırlıktan mahrum: Bugün sanat yalnızca tarihin akışının göstergesi olma rolünü değil, tarihsellik düşüncesini bile büyük ölçüde yitirmiş durumda - yani, kendi tarihinin sorunlarını ele almak anlamında herhangi bir tarihsellikten yoksun.

Hal Foster, Tasarım ve Suç

Bumerang // ke

Bumerang 

Mekanı yutmuş zamana

bir bumerang gibi fırlattın bizi

yani senin parmağın varsa

olsa olsa

kendimize yakışan yalanı giyindiğimiz

ve nicedir unutmak istediğimiz

istemediğimiz ne çok şey taşıdık biz

o hınçla kestik parmaklarını

attık mı kollarımızdan?

zamanı tökezleyen mekanda

bir koyup hepsini aldığımız

bir koyup herşeyi verdiğimiz

hatalıysam bildir

ne için lütuflarla lanetliyiz

söyle saçtığın anlamlara

hangisi giz hangisi gereksiz

derken rüya derken kabus

çaresiz çaresiz

o hırsla atıldık mı kollarına?

Tanrım

seni baştan yaratıp

ellerimiz boş döneceğiz sana

haberin olsun

saf bir bumerang!

Amin!

ke

Edmund Husserl

Öte yandan da insanlığa ve dünyaya karşı sorumlu olduğumuz düşünülmeli, unutulmamalıdır. Zamanımız yüzünden ebediliği feda edemeyiz. Bizim sıkıntımızı hafifletmek için, bizden sonrakilere sıkıntı üstüne sıkıntıyı, sökülüp atılmayacak kötülükleri miras olarak bırakamayız...

Hayatın bütün temel yönlerinde, hayatın tavır takınılması olası bütün temel biçimlerinde, her yönde, olabildiğince "deneyimli" ve "bilge" olmak, bu yüzden de olabildiğince "bilgeliği seven" bir kişi olmak. İde olarak, sözcüğün en temel anlamı bakımından, çaba gösteren herkes zorunlu olarak "filozof"tur.

Edmund Husserl

Mutsuz Olmak // Wilhelm Schmid

Ruhu, içinde insanı yaşatan enerjilerin barındığı bir uzam olarak anlayabiliriz. Duyguların hareketinde tecrübe edilir, ilişkilerde en kuvvetli ifadesini bulur.

İnsanlığın tarihinde meydana getirilmiş olan, hayranlık uyandırıcı ne varsa, bunların ancak küçük bir kısmı hoşnutluk eseridir. Yaşam ereği olarak hoşnutluğa haddinden fazla değer biçiliyor. Yani eylemlerin mahmuzu hoşnutsuzluktur, insan olmaya özgü olan budur. Belki de ancak şüphe edebilen, çaresizliğe düşebilen insan, büyük ve fevkalade şeyler yaratabilir. Hoşnut olan, arkasına yaslanmayı yeğleyecektir.

Birçok ülkede insanlar için mutluluk, hayatta kalabilmektir.

Ölmeyi tercih etmek, yaşama sanatının bir seçeneğidir.

Mutsuzluk haline bir de infial sebepleri katıldığında, melankolikler harekete geçer. Kendileri için, sözgelimi daha iyi koşullara kavuşarak melankoliden kurtulmak için yapmazlar bunu: onlar melankolilerine can-ı gönülden bağlıdırlar. Ancak başkalarının hayatını iyileştirmenin mümkün olduğu düşüncesi, melankoliklere rahat vermez.

Başka yerlerde işler yine kötüleşe dursun, onlar iyileşme sağlayacak gayretlere girmeye hazırdırlar. O zaman da daima yapacak bir şeyler vardır. İnsanı mutlu eder mi bu? Muhtemelen, tam da mutsuz olmayı insan olmanın bir imkanı olarak kabullenirseniz, evet.

Hayatın bereketi sadece olumlu şeylerden ibaret değildir.

Anlam kuvvet verir, anlamsızlık kuvvetten düşürür. İnsanlar bir anlam görürlerse, birçok şeye göğüs gerebilir, birçok şeyi alt edebilirler, bir anlam göremezlerse hiçbir şeyin üstesinden gelemezler.

Kendi bakış açımız bir bakıma vatanımızdır bizim.

Mutsuz Olmak

Wilhelm Schmid