Wednesday, July 23, 2025

Mutsuz Olmak // Wilhelm Schmid

Mutsuz Olmak // Wilhelm Schmid
(Mutsuz olduğumuz zamanlar başkalarının mutsuzluğunu daha bir derinden duyarız. Beyaz Geceler, Fyodor Dostoyevski)
(Benim kişisel düşünceme gelince, yalnızca mutluluğu, esenliği sevmek çirkindir bile. Yeraltından Notlar, Fyodor Dostoyevski)
''... insanları hoşnutluğun verdiği mutluluğa adanmaya çağırmak ve bundan bir ideoloji, bir hoşnutluk ideolojisi çıkartmak sorunludur.''
[...] daima yapacak bir şeyler vardır. İnsanı mutlu eder mi bu?
Muhtemelen, tam da mutsuz olmayı insan olmanın bir imkânı olarak kabullenirseniz, evet.
[...] yas tutmak gülmeye
yeğ tutulur, zira bu tecrübe “kalbi iyileştirir”.
Bir melankoliğe en iyi gelecek şey müzik dinlemek veya bizzat müzik yapmaktır, çünkü müzik melankoliyi mükemmel bir anlayışla karşılar.
Sadece hayatta kalmak ve ödevlerin ifası değil de mutluluk olabiliyorsa insanın meselesi, bu büyük bir kazanımdır. Herkes, kendisi için arzuladığı hoşnutluk ölçüsüne erişmeye layıktır.
Mutlulukta hermenötik bir yük vardır, başka her şeyden fazla, yoruma bağlıdır. Belki de ana kural budur: insanlar ne denli pozitifte ısrar ederlerse, o denli negatife batarlar.
…insan berbat bir şeyi onla yaşanabilir kılacak şekilde yorumlayabilirdi, çünkü başımıza gelen değil de onun hakkındaki kanaatimizdi canımızı sıkan.
Ama hakikati istediğiniz gibi eğip bükemezsiniz. Asıl büyük yaşama becerisi, talihin gölgeli yanında lazımdır insana, gökten bahtsızlık yağarken, herhangi bir şeyi kabullenmek zor geldiğinde.
Bir şey dileyebilecek olsam kendime
Azıcık mutlu olmayı isterdim
Çünkü, fazlaca mutlu olsaydım
Üzüntünün hasretini çekerdim.
Mutluluk normatif bir anlam kazanmış bulunuyor, yeni bir norm nakşediyor insanın alnına[...]
Ne kadar çok insan, sırf mutlu olmaları gerektiğine inandıkları için mutsuz oluyordur acaba?
Gerçi "havasında olmayan" insan sosyal ölüm tehdidi altındadır, kimse onu yakınında istemez. Ama "her zaman keyfi yerinde olan"ın durumu da her zaman iyi değildir, çünkü o da hoşnutluk hissini sonsuza kadar sürdüreyim diye nafile debelenirken, istemeden, çevresi için bir dayatmaya dönüşür.
Hayatın başka zamanları da vardır, pozitif olanın kıymetini onlar sayesinde bilirsiniz. Pozitif düşünmek, sorunlu şeyleri başka bir açıdan görmek için ilham vericidir. Pozitif düşünmek sadece pozitif olanı görme isteğine yol açarsa, bu sorun halini alır.
Başarı zorunluluk değildir, başarısızlık hep bir ihtimaldir.
Modern insanlar anlamı nerede bulabilirler? Belki de ancak şüphe edebilen, çaresizliğe düşebilen insan, büyük ve fevkalade şeyler yaratabilir.
Acıyı tanımasam, hazzın ne olduğunu nereden bilecektim? En yoğun mutluluk anları, acının dindiği anlar değil midir? Demin az kaldı bulanıklaşacak olan gerçekliğe ayna gibi berrak bir tanım getiren, acı değil midir?
Mutluluk önemlidir ama anlam daha önemlidir.
Oysa kendini mutsuz hissetmek, anlam üzerine düşünmek için, yani vakitlice anlamı sorgulamak için bir vesile olabilirdi. Mutsuz olmanın bizzat bir tür hastalık olarak görülmesinin anlamı nedir? Hakikatte hasta olan kimdir? Niçin bir insanın hızlı tesirli ilaçların da yardımıyla bir an evvel ''dipten kurtulmak'' için her şeyiyle çabalaması gereksin? Niçin, kötü hissettiğinde, mümkün olduğunca çabuk ''daha iyi hissetmek'' için her yola başvurması gereksin? Yönünü yeniden tayin etmek için düşünmesi, hayatında, çevresinde, toplumda, dünyada yanlış gidenin ne olduğunu ve kuvvetini topladığında doğrusunu yapmak için elinden neler yapabileceğini sorgulaması gerekmez mi?
Mutsuz olmakla baş etmek, onu sindirmek ve dayanmak çok daha zordur; kahramanca olan, böyle bir hayattır.
Duyarlılık, hâlâ kurtuluş vaat eden yegâne insan istidadıdır.
Mutluluk her zaman mutlu eder mi?

No comments:

Post a Comment

Louise Glück

"Dünyaya bir kez çocukken bakarız. Gerisi hatıradır" Louise Glück